چرا نتایج علمی و دانشگاهی درباره ی آلودگی هوا و آب عملی نمی شود؟
به گزارش با فناوری، رئیس ایرانداک با اعلان اینکه هزاران راهکار علمی در دانشگاه ها برای چالش های کشور وجود دارد؛ اظهار داشت: در ایران نهاد حدواسطی وجود ندارد که تحقیقات را از دانشگاه بیرون آورده و قابل اجرا نماید.
محمد حسن زاده در گفتگو با گزارشگر مهر، درباره ی نقش دانشگاه ها در حل مشکلات اجتماعی و تبدیل تحقیقات به عمل اظهار داشت: در سالیان اخیر یکی از پر تکرارترین انتقادات به دانشگاه های این بوده که چرا باوجود حجم گسترده تحقیقات و پایان نامه ها، مشکلات اجتماعی و اقتصادی بازهم پابرجا هستند. برای پاسخ به این پرسش، باید ابتدا جایگاه حقیقی دانشگاه ها در زنجیره دانش و نقش آنها در حل مشکلات جامعه را بشناسیم.
وی دانشگاه ها را مراکز تولید علم و نیروی انسانی توانمند مطرح کرد و افزود: اگر دانشگاه را به کارخانه ای تشبیه نماییم، محصول آن دانش، فناوری و نیروی انسانی متخصص است. همان گونه که یک کارخانه مواد غذایی مسئول سیر کردن مردم نیست و تنها «محصول» تولید می کند، دانشگاه ها نیز مسئول اجرای تحقیقات و پیاده سازی مستقیم راهکار ها نیستند.
رئیس پژوهشگاه ایرانداک اشاره کرد: دانشگاه می سازد، تولید می کند و نیروی انسانی را توانمند می سازد؛ اما اجرای یافته ها وظیفه نهادهای اجرایی، نظام حکمرانی، صنعت، بخش خصوصی و جامعه است.
این متخصص علم اطلاعات و دانش شناسی با بیان اینکه در دانشگاه ها پژوهش های فراوانی در زمینه مسایل مختلف کشور انجام شده است؛ اظهار داشت: واقعیت اینست که در دانشگاه ها حدودا برای بیشتر مسایل شهری، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی کشور پژوهش های دامنه دار انجام شده است. پایان نامه ها و رساله های دقیق نوشته شده، مدلها و راهکارهای کاربردی عرضه شده و حتی شواهد تجربی و تحلیل های قابل اجرا تهیه شده است.
وی اشاره کرد: دانشگاه ها کمبود راهکار ندارند؛ بلکه کمبود «ترجمه راهکار ها به عمل» وجود دارد. راهکار ها به مرحله عمل نمی رسند و اجرائی نمی شوند. سال هاست در مجموعه بروندادهای پژوهش کشور، هزاران راه حل علمی برای آلودگی هوا، ترافیک، آب، مدیریت شهری، اقتصاد دانش بنیان، سلامت، انرژی و … آماده و موجود است؛ اما مورد استفاده قرار نمی گیرند.
چرا نتایج تحقیقات به «عمل» تبدیل نمی شود؟
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه ما نیازمند یک سازوکار مناسب برای ترجمه دانش به اقدامات اجرائی هستیم، اظهار داشت: در ایران، حلقه ای حیاتی در زنجیره دانش غایب است. ما نهاد یا مکانیسمی نداریم که تحقیقات را از دانشگاه ها بیرون بیاورد و آنها را به زبان قابل فهم، قابل اجرا و قابل تصمیم گیری تبدیل کند. نهادی وجود ندارد که نتایج تحقیقات را به دست صنعت، دولت و جامعه برساند.
وی در مورد وجود این حلقه حیاتی در خیلی از کشورها، توضیح داد: در خیلی از کشورها این حلقه مفقوده توسط نهادهایی مانند دفاتر انتقال فناوری، مراکز کارگزاری دانش، رابط های دانشگاه-حکمرانی، مفسرین سیاست علم، مشاوران فناوری و لابراتوار های سیاستگذاری پر می شود. اما در ایران، به طور معمول تحقیقات در کتابخانه ها باقی می مانند و به سیاست گذاران نمی رسند یا به زبان فابل اجرا ترجمه نمی شوند و یا مدل مالی و نهادی برای اجرای آن وجود ندارد.
نیاز به اکوسیستم چندبخشی جهت استفاده از پژوهش ها
حسن زاده با بیان اینکه برای عملیاتی شدن پژوهش ها، به یک اکوسیستم چندبخشی نیاز است، اضافه کرد: دولت باید ساختارهایی برای جذب تحقیقات و فناوری ها طراحی کند. وزارتخانه ها، شهرداری ها و سازمانهای دولتی باید بصورت مساله محور و سفارش محور عمل کنند. بخش خصوصی نیز باید انگیزه و توان موردنیاز برای جذب فناوری را داشته باشد. علاوه بر این، رسانه ها و جامعه باید به راهکارهای علمی اعتماد کنند و در پروسه اجرای آنها مشارکت داشته باشند. همین طور کارگزاری دانش نیز باید مانند یک مترجم و واسط، علم را به تصمیم سازی و سپس اجرا تبدیل کند.
دانشگاه ها مسئول تولید علم هستند، نه اجرای مستقیم آن
رئیس پژوهشگاه ایرانداک در انتها اشاره کرد: دانشگاه ها نقش خویش را در تولید دانش و تربیت نیروی انسانی متخصص به خوبی ایفا می کنند؛ اما به جهت اینکه این دستاوردها به صورت مؤثر در حل مشکلات جامعه نقش ایفا کنند، نیاز به نهادهای کارگزاری برای انتقال این دانش به عمل وجود دارد. اگر حلقه های مفقوده در زنجیره دانش تکمیل شود، می توان امیدوار بود که پژوهش های دانشگاهی به اجرا درآیند و مشکلات کشور به صورت مؤثر حل شوند. بطور خلاصه، این متخصص علم اطلاعات و دانش شناسی با اعلان اینکه در دانشگاه ها پژوهش های فراوانی در حوزه مسائل مختلف کشور انجام شده است؛ گفت: واقعیت این است که در دانشگاه ها حدوداً برای بیشتر مسائل شهری، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی کشور پژوهش های دامنه دار انجام شده است. ما نهاد یا مکانیسمی نداریم که تحقیقات را از دانشگاه ها بیرون بیاورد و آنها را به زبان قابل فهم، قابل اجرا و قابل تصمیم گیری تبدیل کند. وزارت خانه ها، شهرداری ها و سازمانهای دولتی باید به صورت مساله محور و سفارش محور عمل کنند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب