لزوم اصلاح مسیر جذب دانشجوی دکتری در علوم پایه پزشکی و تقویت زیرساخت
به گزارش با فناوری، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اظهار داشت: با وجود نقش راهبردی علوم پایه در تولید مقالات، چالش های جدی در تامین منابع، جذب دانشجوی PhD و فرسودگی زیرساخت ها، آینده آنرا با خطر مواجه کرده است.
به گزارش با فناوری به نقل از وزارت بهداشت، دکتر شاهین آخوندزاده، در اولین نشست مشترک شورای علوم پایه پزشکی، دبیران هیأت های ممتحنه و کارگروه ستادی تحول، ضمن اشاره به جایگاه کلیدی علوم پایه پزشکی در نظام علمی کشور، اظهار نمود: برمبنای آمارهای به روز، حدود ۱۰ هزار و ۶۲۰ نفر از اعضاء هیأت علمی علوم پایه که معادل ۴۲ درصد اعضاء وزارت بهداشت هستند، سهمی بسیار فراتر از متوسط در تولید علم کشور دارند. وی ادامه داد: ۶۰ درصد از محققان یک درصد پراستناد کشور که تعداد آنها حدود ۵۴۰ نفر است، متعلق به حوزه علوم پایه و تخصصی پزشکی هستند و ۶۵ درصد از مقالات پراستناد علوم پزشکی کشور هم توسط همین جمعیت ۴۲ درصدی تولید شده است. همین طور در سال ۲۰۲۴، ۵۵ درصد مقالات علوم پزشکی ایران در پایگاه اسکوپوس و ۶۵.۲ درصد از کل استنادات کشور به این گروه اختصاص داشته که نشان دهنده ظرفیت عظیم پژوهشی علوم پایه است. معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت ضمن اشاره به روند تولید مقالات علوم پزشکی از سال ۲۰۰۵ تا حالا اظهار داشت: باآنکه در تعدادی سال ها شاهد فراز و فرود بوده ایم، اما سهم علوم پایه در سال ۲۰۲۴ به ۵۵.۳ درصد از کل مقالات کشور رسیده و این روند همچنان رو به رشد است. هزینه حقیقی یک پایان نامه PhD علوم پایه در سطح معیارهای جهانی حدود ۵۰۰ میلیون تومان است آخوندزاده ضمن اشاره به چالش های جدی حوزه علوم پایه خاطرنشان کرد: هزینه حقیقی یک پایان نامه PhD علوم پایه در سطح معیارهای جهانی حدود ۵۰۰ میلیون تومان است، در حالیکه دانشگاه ها در بهترین حالت تنها ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان تامین می کنند و این شکاف مالی منجر به تولید داده های غیرمعتبر و بعضاً پرخطر برای نظام علمی کشور شده است. تجهیزات خیلی از لابراتوار های علوم پایه کشور متعلق به دهه های ۵۰ و ۶۰ میلادی است معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با انتقاد از فرسودگی تجهیزات آزمایشگاهی اظهار نمود: خیلی از لابراتوار های علوم پایه کشور از تجهیزاتی استفاده می نمایند که متعلق به دهه های ۵۰ و ۶۰ میلادی است و اساتید ما علیرغم این محدودیت ها، صرفا با اتکا به توان علمی فردی خود تولید مقاله می کنند، نه با امکاناتی که در اختیارشان قرار داده شده است. مسیر اصلی برای جذب دانشجوی دکتری علوم پایه در کشور مسیر نادرستی است و باید اصلاح شود وی ضمن اشاره به الگوهای جهانی جذب دانشجوی PhD اظهار داشت: در جهان سه مسیر اصلی برای جذب دانشجوی دکتری وجود دارد؛ جذب بوسیله گرنت های بیرونی و تقاضامحور، بورسیه های هدفمند دولتی و مسیر خودپرداز. ادامه اتکای کامل به بودجه دولت در شرایط فعلی اقتصادی کشور، مسیر نادرستی است و باید اصلاح گردد. کاهش انگیزه نخبگان برای ورود به رشته های علوم پایه آخوندزاده همین طور کاهش انگیزه نخبگان برای ورود به رشته های علوم پایه را یکی دیگر از چالش ها دانست و اظهار داشت: در گذشته علوم پایه میزبان نخبگان پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی بود، اما امروز این جذابیت به شدت کاسته شده و برای احیای آن باید سیاستهای حمایتی و انگیزشی مؤثری اتخاذ شود. در دنیا علوم بالینی در علوم پایه ادغام شده اند وی با تاکید بر لزوم ادغام بالین در علوم پایه اظهار نمود: برعکس تصور رایج، در جهان علوم بالینی در علوم پایه ادغام شده اند. امروزه در خیلی از دانشگاه های معتبر، داشتن مدرک PhD برای رشته های بالینی خصوصاً جراحی ها یک لزوم است و ما هم باید به سوی همکاری دوگانه بین گروههای بالینی و علوم پایه حرکت نماییم. آسیب های ساختاری افزایش بی رویه گرایش ها و تبدیل آنها به رشته های مستقل معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، افزایش بی رویه گرایش ها و تبدیل آنها به رشته های مستقل را از دیگر صدمه های ساختاری دانست و اضافه کرد: در خیلی از دانشکده های پزشکی معتبر جهان، فیزیولوژی، فارماکولوژی و حتی بیوشیمی با هم یک دپارتمان است، در حالیکه ما با تعدد گرایش ها، گرفتار پراکندگی منابع انسانی و آموزشی شده ایم. آخوندزاده در انتها با تاکید بر لزوم تمام وقت شدن آموزش PhD اظهار داشت: دانشجوی دکتری علوم پایه باید تمام وقت خودرا صرف پژوهش کند، در حالیکه در ایران خیلی از دانشجویان همزمان مشغول چند شغل هستند و این مساله به شدت بر کیفیت خروجی علمی اثر منفی دارد. وی از مسؤلان خواست در سیاستهای حمایتی، همچون ترمیم حقوق و مشوق های پایه ای، توجه ویژه تری به اعضاء هیأت علمی علوم پایه داشته باشند تا زمینه بازگشت نخبگان به این حوزه راهبردی برقرار شود.
منبع: bafanavari.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب