برگی از تاریخ فضانوردی
به سرنشینان سایوز-10 چه گذشت؟بعلاوهتصاویر
با فناوری: اولین ایستگاه مداری جهان به نام ˮسالیوتˮ در 19 آوریل 1971 به شكل بدون سرنشین راهی مدار شد. قرار بود 3 روز بعد یعنی 22 آوریل، ناو سایوز-10 با سه كیهان نورد به فضا پرتاب شود و به این ایستگاه بپیوندد اما آن روز به علت مشكل فنی، پرتاب صورت نگرفت. باران شبانه در جریان برق موشك اختلال به وجود آورده بود. به رغم این اشكال، به علت آنكه مسئولان مایل بودند هرچه زودتر كار در ایستگاه مداری آغاز شود، آمادگی برای پرتاب ادامه یافت.
به گزارش با فناوری به نقل از ایسنا؛ دانشمندان ناو را سوخت گیری و دستگاه ها را بررسی كردند. كیهان نوردان در ناو جای گرفتند. فرمان های پیش از پرتاب بدون مشكل انجام شد اما یك دقیقه پیش از روشن شدن موتورهای موشك، كابل اتصالی به سكوی پرتاب جدا نشد. این كار سبب لغو شمارش معكوس گردید. كیهان نوردان را از ناو بیرون آوردند. مسئولین فنی پس از رفع خرابی تصمیم گرفتند بدون تخلیه سوخت از موشك آن را برای پرتاب در روز دیگر آماده كنند. كار خطرناكی كه در اكتبر 1960 منجر به مجروح و مقتول شدن بیش از یكصد نفر شده بود. خوشبختانه این دفعه به خیر گذشت و سرانجام سایوز-10 به همراه ولادیمیر شاتالف، الكسی یلیسیف و نیكلای روكاویشنیكف در ساعت 02: 54: 06 روز 23 آوریل 1971 به فضا پرتاب شد.
طی سه دور پرواز در مدار زمین، همه چیز طبق برنامه پیش می رفت اما از دور چهارم در زمان اصلاح مدار خودكار، مشكلی در كار رادار و ژیروسكوپ ناو به وجود آمد. به شاتالف دستور دادند اصلاح مسیر را به صورت دستی انجام دهد و او این كار را خیلی خوب صورت داد.
روز 24 آوریل سایوز-10، شاتالف در 200 متری هدایت دستی ناو را برعهده گرفت و سایوز را به سالیوت وصل كرد اما پس از 15 دقیقه كیهان نوردان به مركز هدایت پرواز گزارش دادند كه چراغ نشانگر اتصال كامل، روشن نشده است. با استفاده از تله متری مشخص شد قفل های دستگاه های اتصالی ناو و ایستگاه مداری با هم 90 میلی متر فاصله دارند و اتصال كامل نیست.
شاتالف طبق دستور زمین تلاش كرد ناو را به وسیله موتورها به جلو فشار دهد شاید فاصله از بین برود اما این هم كمك نكرد. تجزیه و تحلیل مقدماتی نشان داد كه دستگاه اتصال درست كار نمی نماید. از مركز فرماندهی به گروه كیهان نوردان دستور جدا شدن ناو از ایستگاه فضایی را دادند اما باز موقعیت بغرنجی پیش آمد. ناو از ایستگاه جدا نمی شد! این وضعیت اضطراری می توانست به كشته شدن كیهان نوردان منجر گردد. در این وضعیت دو راه برای بازگشت كیهان نوردان وجود داشت: جدا كردن قفل الحاق یا جدا كردن بخش مداری كه به قفل متصل بود.
در هر دو صورت، قفل اتصال ایستگاه، اشغال می ماند و بهره برداری بعدی از آن غیرممكن می شد. یكی از طراحان قفل الحاق، به راهنمایی روكاویشنیكف پرداخت. روكاویشنیكف به دستور او بخش الكترونیك را باز كرد و با دست تغییراتی در مسیر داد. در دور پنجم در ساعت 10: 17 ناو از ایستگاه جدا شد. كیهان نوردان باید پیش از به انتها رسیدن آخرین ذخیره سوختی به زمین باز می گشتند. سایوز-10 در ساعت 02: 40 روز 25 آوریل 1971 به شكل اضطراری در برف و بوران به زمین نشست حتی نزدیك بود در یك دریاچه فرود آید اما در آخرین لحظات، وزش باد ناو را به كناره دریاچه كشاند. در جریان بازگشت دستگاه تصفیه هوای ناو دچار مشكل شد و میزان اكسید كربن به قدری بالا رفت كه منجر به بیهوشی روكاویشنیكف گردید.
كمیسیون فنی، علت مشكل الحاق سایوز10 را بعداً چنین مشخص كرد: بعد از تماس ناو با ایستگاه مداری، سامانه هدایت پرواز، كار خویش را برای تثبیت ناو ادامه داد و متناوباً موتورهای تثبیت را روشن می كرده است. فشار حساب نشده به اهرم دستگاه الحاق آسیب زد. طبق نتایج بررسی پرواز، باید تغییراتی در دستگاه الحاق انجام می شد. اهرم های كشش 2 بار قوی تر شدند. غیر از آن، دكمه هدایت موتور های ایستگاه مداری در تابلوی هدایت فرماندهی سایوز تولید گردید.
گرچه فضانوردان ناكام به زمین برگشتند، روزنامه های شوروی پرواز را موفقیت آمیز نشان دادند و فضانوردان چند روز بعد مدال هم گرفتند!
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب