تولید داروی سرطان از گوجه فرنگی و سیب زمینی

به گزارش با فناوری به نقل از ایسنا و به نقل از ساینس دیلی، پیشرفت های پزشکی و فناوری به دانشمندان کمک کرده است تا درمان های مؤثرتری برای سرطان ابداع کنند. با این حال، این درمان ها می توانند به سلول های سالم هم لطمه برسانند و اغلب باعث ایجاد عوارض جانبی شدید در بیماران می شوند.

دانشمندان دانشگاه آدام میکیویچ (Adam Mickiewicz) لهستان، در جست وجوی داروهای احتمالی سرطان با عوارض جانبی کمتر، گلیکوآلکالوئیدها، مواد فعال زیستی موجود در بسیاری از سبزیجات مانند سیب زمینی و گوجه فرنگی را برای کارایی بالقوه شان در درمان سرطان بررسی کردند. چه کسی می داند؟ شاید داروهای آینده سرطان را بتوان از گلیکوآلکالوئیدها فرموله کرد.

مکدالنا وینکیل (Magdalena Winkiel) از پژوهشگران این پژوهش در یک بیانیه مطبوعاتی عنوان کرد: دانشمندان در سرتاسر جهان همیشه در جستجوی داروهایی هستند که برای سلول های سرطانی کشنده باشند، اما در عین حال برای سلول های سالم بی خطر باشند. اما این کار هنوز با وجود پیشرفت های پزشکی و توسعه شگرف روش های درمانی مدرن، آسان نیست. بنا بر اینست که شاید بهتر باشد به گیاهان دارویی برگردیم که سال ها پیش با موفقیت در درمان بیماری های مختلف استفاده می شدند. معتقدم که ارزش بررسی مجدد خواص آنها و شاید کشف مجدد پتانسیل آنها وجود دارد.

کار بر روی پنج گلیکوآلکالوئید

این گروه پژوهشی روی پنج گلیکوآلکالوئید به اسامی سولانین، چاکونین، سولاسونین، سولامارژین و توماتین کار کردند که در عصاره های خام خانواده گیاه سولاناسه (Solanaceae) وجود دارند که به نام بادنجانیان هم شناخته می شوند.

خانواده گیاهی بادنجانیان شامل چندین غذای رایج مصرفی همراه با بسیاری از مواد سمی است که در نتیجه آلکالوئیدهایی است که برای صیانت از خود در مقابل حیوانات گیاه خوار تولید می کنند. با این حال، پژوهش های قبلی نشان میدهد که این سم ها می توانند در صورت مصرف در دوز صحیح به دارو تبدیل شوند.

گلیکوآلکالوئیدها به جهت مهار رشد سلول های سرطانی و به طور بالقوه کشتن آنها شناخته شده اند. بنابراین، گلیکوآلکالوئیدها پتانسیل بسیار زیادی برای درمان های آینده دارند، به جهت اینکه این مناطق هدف مهمی برای تحت کنترل گرفتن سرطان و بهبود پیش آگهی بیماران هستند.

پژوهش های که بوسیله شبیه سازی کامپیوتری انجام شد، نشان داد که گلیکوآلکالوئیدها سمی نیستند و خطر لطمه رساندن به دی ان ای (DNA) یا ایجاد تومورهای آینده را ندارند، بااینکه در آنجا خطر تأثیرگذاری بر سیستم تولید مثل را به همراه دارند.

وینکیل می گوید: حتی اگر نتوانیم داروهای ضد سرطانی را که امروزه استفاده می شوند، جایگزین نماییم، شاید یک درمان ترکیبی، اثربخشی این درمان ها را افزایش دهد. سؤال های زیادی وجود دارد، اما بدون دانش دقیق از خواص گلیکوآلکالوئیدها ما نمی توانیم به پاسخ آنها پی ببریم.

هنر برجسته سولانین و چاکونین

پس از انجام پژوهش های آزمایشگاهی و حیوانی برای ارزیابی این که کدامیک از گلیکوآلکالوئیدها بی خطر و به اندازه کافی برای آزمایش روی انسان امیدوارکننده هستند، گروه پژوهشی، سولانین و چاکونین که گلیکوآلکالوئیدهای موجود در سیب زمینی هستند را برجسته کردند. با این حال، مقدار آنها در سیب زمینی بسته به نوع و همینطور دما و شرایط نوری که در معرض آن قرار گرفته متفاوت می باشد.

سولانین از متاستاز و همینطور از تبدیل ترکیبات سرطان زا به مواد سرطان زا در بدن جلوگیری می کند. علاوه بر این، تحقیقات روی نوع خاصی از سلول های سرطان خون نشان داد که سولانین می تواند سلول های سرطانی را در صورت استفاده در دوزهای درمانی از بین ببرد.

پژوهشگران می گویند، چاکونین هم پتانسیل استفاده برای درمان سپسیس(گندخونی) را دارد، به جهت اینکه اثرات ضد التهابی دارد.

سولامارژین هم تولید مثل سلول های سرطانی کبد را مهار می کند و سلول های بنیادی سرطانی را هدف قرار می دهد که انتظار می رود نقش مهمی در مقاومت دارویی سرطان ایفا کنند. به این دلیل می تواند بعنوان یک درمان مکمل، حیاتی باشد.

همچنین تصور می شود که سولاسونین که در گیاهان مختلف خانواده بادنجانیان وجود دارد با هدف قرار دادن همان مسیر به سلول های بنیادی سرطانی حمله می کند. حتی گوجه فرنگی ها هم این پتانسیل را دارند که در آینده در پزشکی مورد استفاده قرار گیرند، به جهت اینکه توماتین به بدن کمک می نماید تا چرخه سلولی را تنظیم کند و بتواند سلول های سرطانی را از بین ببرد.

این گروه پژوهشی اشاره نمود که پژوهش های بیشتری مورد نیاز است تا مشخص شود که چگونه این پتانسیل آزمایشگاهی می تواند به بهترین وجه به پزشکی در دنیای واقعی منتقل شود.

نتایج این مطالعه در مجله Frontiers in Pharmacology انتشار یافته است.